Atrakcje w okolicy
Gród Ryczyn
Najstarszy znany dotąd przekaz pisany odnoszący się do obszarów Śląska, mniej więcej z połowy IX wieku pochodzi od tzw. „Geografa Bawarskiego”. Wymienia on około 4 plemiona śląskie wraz z ilością grodów poszczególnych plemion. Dla obszaru plemienia Ślężan podaje 15 grodów, wśród których należałoby zaliczyć m. in. Ryczyn.
Pierwsza historyczna wzmianka o Ryczynie pochodzi z przekazu Kosmasa, a dotyczy 1093 r., kiedy to książę czeski Brzetysław II najechał na Śląsk niszcząc go na przestrzeni między Ryczynem a Głogowem. Jednak historia grodu rozpoczyna się od jednego z przekazów z XIV wieku, który mówi o rezydowaniu w okolicach Oławy w latach 1000-1010 benedyktyna-pustelnika św. Świerada. Ze względu na to, że o Oławie w początkach XI w. nie posiadamy żadnych wiadomości, możemy przypuszczać, że teren działalności św. Świerada podlegał grodom ryczyńskim. Święty zamieszkiwał w lesie nadodrzańskim. Wskazywałoby to, że miejscem tym mógł być gród ryczyński. W okresie powstania ludowego i działającej reakcji pogańskiej w latach 1037-1051 Ryczyn, który nie uległ nawrotowi pogaństwa dał prawdopodobnie schronienie biskupowi uchodzącemu z Wrocławia lub uciekającemu przed najazdem Brzetysława I na Polskę.
Ok. 1093 r. Ryczyn został prawie całkowicie zniszczony przez czeskiego księcia Brzetysława II. Spokój na pograniczu śląskim przywrócił dopiero Bolesław Krzywousty w 1099 r. w zamian za uznanie lenna kłodzkiego. Gród ryczyński został odbudowany i stał się wtedy jednym z najważniejszych polskich grodów obronnych Śląska. Pokój ten był wyjątkowo krótkotrwały, ponieważ w 1103 r. Śląsk ponownie najechał Borzywoj czeski i Świętopełk ołomuniecki. Ryczyn ponownie został oblężony, ale nie poddał się wojskom czeskim. Przychodzący z odsieczą Bolesław Krzywousty rozbił koalicję czesko-morawską, przeciągnął Świętopełka na swoją stronę i w kwietniu 1103 r. za cenę odstąpienia Raciborza zawarł pokój. W tej sytuacji gród ryczyński odegrał ważną rolę jako na przemian warowny gród obronny lub baza wypadowa.
Kosmas wymienia Ryczyn jako punkt, do którego dotarły wojska niemieckie cesarza Henryka V w czasie wojny polsko-niemieckiej w 1109 r. Według przekazu kronikarza wojska niemieckie dotarły pod castrum Recen, identyfikowanym przez większość historyków z grodziskiem ryczyńskim. Nieudane próby przedarcia się przez przesiekę mogą świadczyć, że gród ryczyński zagrodził ostatecznie wojskom niemieckim drogę na Kraków. Ponadto śmierć sojusznika niemieckiego Świętopełka czeskiego w obozie cesarza, nękające podjazdy partyzanckie wojsk Bolesława Krzywoustego oraz niesprzyjające warunki topograficzno-klimatyczne w okolicach Ryczyna (deszcze jesienne, puszcza, nękające komary i grząskie, podmokłe tereny) zmusiły wyprawę Henryka V do ostatecznego odwrotu.
Ważnymi źródłami wymieniającymi wiele grodów śląskich, w tym również Ryczyn są 2 bulle papieskie dla biskupstwa wrocławskiego z lat 1155 i 1245. Na podstawie tych papieskich bulli dowiadujemy się o kasztelańskiej funkcji grodu w Ryczynie. W 1203 r. wymienione jest w źródłach po raz pierwszy nazwisko kasztelana. Kasztelan (comes) był przede wszystkim przedstawicielem księcia. Był naczelnym zwierzchnikiem grodu kasztelańskiego i dowódcą wojskowym na podległym obszarze kasztelani oraz sprawował władzę administracyjną i sądowniczą w stosunku do ludności podległej i zależnej. W źródłach z XIII wieku znajdują się pewne wzmianki dotyczące grodu ryczyńskiego, istniejącej tam kasztelani, nazwisk poszczególnych kasztelanów sprawujących swoje funkcje aż do roku 1284 oraz kościoła w Ryczynie. Pierwszym wymienionym w źródłach kasztelanem był Imbram Hemerammus (1203 r.). Następnie od 1223 do 1232 r. Ryczynem władał komes Jarosław; od 1232 do 1233 r. – komes Bogusław; od 1234 do 1239 r. – komes Klemens; od 1239 do 1241 r. – komes Bogusław (przypuszczalnie poległ pod Legnicą); od 1242 do 1243 r. – komes Teodoricus; od 1244 do 1247 r. – komes Mrosco; od 1247 do 1250 – komes Bertoldus; od 1250 do 1257 r. – ponownie komes Mrosco; od 1257 r. – komes Jan. Ostatnim kasztelanem Ryczyna był Racław, zwany Drzemlikiem, który sprawował władzę nad kasztelanią do 1284 r.
„Chronika Principium Poloniae” z XIV w. wzmiankuje o siedzibach biskupich w Smogorzewie i Ryczynie z okresu początków kościoła na Śląsku.
Bogatym źródłem do poznania kasztelani ryczyńskiej w XIII w. jest ponadto „Księga Henrykowska”, zawierająca opisy sporów między klasztorem w Henrykowie a okoliczną ludnością, w których rozpatrywaniu brali udział kasztelanowie ryczyńscy.
W wieku XV pojawiają się pierwsze opisy geograficzne Śląska, wspominające Ryczyn. Do najważniejszych należy opis Długosza i dwa opisy Śląska Hartmanna Schedla. Około roku 1561 ukazuje się pierwsza geograficzna mapa Śląska Marcina Helwiga, która po raz ostatni zawiera ślad osadnictwa w Ryczynie.
Pozostałości po wczesnośredniowiecznym zespole osadniczym w Ryczynie składają się z 2 grodzisk (dużego – pierścieniowatego i małego – stożkowatego), 3 osad przygrodowych i cmentarzyska. Kompleks grodowy położony jest w odległości 38 km na południowy wschód od Wrocławia, na prawym brzegu Odry, w olbrzymim kompleksie nadodrzańskich lasów, w rezerwacie ochrony przyrody, w połowie drogi między Oławą a Brzegiem.
Prace archeologiczne przeprowadzone w latach 1958, 1959 i 1962 pod kierownictwem dr Janusza Kramarka pozwoliły zrekonstruować wygląd i rozmieszczenie ryczyńskiego zespołu grodowego. Na podstawie przebadanych zabytków archeologicznych ujawnionych i uzyskanych w czasie wykopalisk pozwalają datować istnienie dużego grodu ryczyńskiego (Duży Ryczyn) od X do końca XIII wieku, małego grodu stożkowatego (Mały Ryczyn) od XI do XVI w., osady I – od X do XIII w. osad II i III – od połowy XIII w. Lewobrzeżne grodzisko pomocnicze (koło Lipek) istniało od X do XIII wieku.
Duże grodzisko ryczyńskie jest typowym grodem pierścieniowatym o kształcie kolistym, a raczej lekko owalnym. Przeciętna wysokość wałów dochodzi do 5 m, a szerokość ich u szczytu wynosi do 12 m. Od strony południowo-wschodniej wały obniżają się do poziomu majdanu grodziska tworząc przerwę w obwałowaniu. Była to kiedyś brama wejściowa do grodu. Od strony zewnętrznej wału grodowego przebiegała niegdyś 5-10 metrowa fosa. Napełniona była stojącą wodą. Wskutek regulacji Odry i ujęcia w koryto jej szerokiego rozlewiska odległość grodzisk ryczyńskich od obecnego koryta Odry wynosi około 1 km, podczas gdy grodziska te w okresie wczesnośredniowiecznym położone były tuż nad Odrą, o czym świadczą ślady jej pradoliny w bezpośrednim sąsiedztwie grodzisk. Gdzieś około XI w. pojawiają się na terenie grodziska koryta rowów odwadniających, przeznaczonych na zbieranie nadmiaru wody leśnej. Koryta te połączone były z fosą oraz prawdopodobnie z Odrą. Profil w przekopie archeologicznym pozwolił ujawnić 5 warstw osadniczych, 4-krotnie przerywanych śladami katastrofalnych powodzi. Stwierdzono ponadto występowanie jam i ognisk. Osadnictwo koncentrowało się dookolnie wewnątrz grodu u stóp wału. Środek grodziska stanowił dziedziniec.
W odległości 95 m na południowy zachód od dużego grodziska pierścieniowatego, w kierunku Odry, znajduje się mały gródek stożkowaty (Mały Ryczyn), otoczony dzisiaj już niegłęboką, zarośniętą fosą. Mały gródek stożkowaty o powierzchni zaledwie 143 m2 stanowił wysuniętą w kierunku Odry czatownię, na której wznosił się tylko jeden budynek drewniany, zbudowany w celu stałego kontrolowania i obserwowania Odry i jej brzegów. Na północny wschód i na zachód od dużego grodziska, w odległości około 120 m, natrafiono na ślady wczesnośredniowiecznych 3 osad prawdopodobnie wiejskich. Natomiast w odległości około 90 m na południowy zachód od dużego grodziska odkryto cmentarzysko wczesnośredniowieczne. W toku badań archeologicznych uzyskano: dużą ilość ceramiki wczesnośredniowiecznej, kości zwierzęce, przedmioty metalowe, szczególnie broń, jak topory, noże, groty, przedmioty kamienne, kościane i gliniane, świadczące o miejscowych warsztatach metalurgicznych.
Niedaleko wsi Lipki, na lewym brzegu Odry, naprzeciw grodzisk ryczyńskich, położone jest trzecie grodzisko. Wchodziło ono w skład ryczyńskiego zespołu osadniczego i pełniło ono trzy określone funkcje pomocnicze w stosunku do grodów położonych na prawym brzegu Odry. Strategiczną, zaopatrzeniową oraz gospodarczą – stwierdzono istnienie tam śladów warsztatów metalurgicznych produkujących żelazo dla grodów ryczyńskich.
Ryczyn podobnie jak Racibórz, Koźle, Opole, Wrocław, Głogów oraz wiele innych mniejszych grodzisk, pełnił funkcję przede wszystkim strategiczną. Strzegł on nie tylko granic kraju tak od północy, jak i zachodu i południa, lecz na tym odcinku pilnował samej Odry jako rzeki będącej dogodnym szlakiem wodnym z wyżyn Europy południowej przez Bramę Morawską na Śląsk i na niziny Europy Środkowej. Gospodarcza funkcja Ryczyna koncentrowała się wokół licznych osad o charakterze rolniczym (lewy brzeg Odry) i hodowlanym rozmieszczonych w promieniu 25 km od grodu. Ryczyn odegrał również rolę w rozszerzeniu chrystianizacji na Śląsku. Pierwsze bowiem kościoły powstały w takich właśnie grodach. Istnienie kościoła w Ryczynie wzmiankowane jest już w 1149 r.
Już od ostatniego ćwierćwiecza XIII w. gród ryczyński jako kasztelania zaczął tracić znaczenie. W drugiej połowie XVI w. Ryczyn jako mała osada wiejska wzmiankowany był jeszcze na mapie Śląska Martina Helwiga. Od tego czasu brak jakichkolwiek wiadomości o istnieniu osadnictwa w tym rejonie. Ślady grodów, osad i cmentarzyska zarosły lasami, a Ryczyn stracił znaczenie przede wszystkim na skutek rozwoju pobliskich miast – Oławy i Brzegu.
(fot. © www.brzeg.pttk.pl)
Zamek w Brzegu
Efektowny, wspaniały zamek książęcy o renesansowym kształcie zwany jest Śląskim Wawelem. Jest to przepiękny zabytek klasy zero, jedyny tego typu w województwie opolskim.
Z zewnątrz największe wrażenie sprawia bogato zdobiona fasada budynku bramnego (z kamiennymi popiersiami Piastów) będąca najznakomitszym zabytkiem renesansu w Europie Środkowej oraz zrekonstruowane krużganki.
W salach zamkowych od 1945 roku mieści się Muzeum Piastów Śląskich, w którym prezentowana jest historia miasta, dzieje Piastów Sląskich, rzeźba i malarstwo śląskie.
Do budowli przylega Kościół Zamkowy Św. Jadwigi, który poddano regotyzacji. W jego krypcie zachowały się cenne sarkofagi ze szczątkami Piastów legnicko-brzeskich, a część z nich można podziwiać w muzeum.
Termy Jakuba – kryty basen w Oławie
Termy Jakuba w Oławie zapraszają gości na basen z sześcioma torami o długości 25 metrów, wraz z basenem do nauki pływania, brodzikiem oraz zjeżdżalnią.
Dla tych, którzy wolą mniej aktywny wypoczynek, jest możliwość skorzystania z sauny, jacuzzi, groty solnej bądź komory kriogenicznej.
Aquapark w Brzegu
Aquapark w Brzegu jest obiektem rekreacyjnym, w którym zastosowano najnowocześniejsze rozwiązania techniczne. Gwarantuje ona wysoką jakość usług w zakresie pływania rekreacyjnego oraz małej hydroterapii. Obiekt nasz wyposażony jest w nowoczesny system klimatyzacji zapewniający odpowiednią wilgotność i stałą temperaturę powietrza. Własna oczyszczalnia wody gwarantuje, że jakość jej odpowiada czystości wody pitnej.
Atrakcją naszego obiektu jest zjeżdżalnia wodna o długości 64 metrów, która cieszy się dużym powodzeniem zarówno wśród dzieci, jak też osób dorosłych. Dla najmłodszych gości udostępniony jest brodzik z wodą o temperaturze 31°C, małą zjeżdżalnią i parasolem wodnym.
Użytkownikom, którzy oczekują relaksu polecamy whirlpool, w którym naprzemiennie ma miejsce masaż powietrzny i wodny. Tutaj siedząc, goście poddają się rozluźniającemu masażowi całego ciała w wodzie o temperaturze 34°C.
(fot. © MOSiR Brzeg)
Pływalnia w Jelczu-Laskowicach
Pływalnia w Jelczu-Laskowicach ma dwie niecki basenowe o wymiarach 25m.x12,5m. i 8mx4,5m. Część rekreacyjną obiektu zajmują: siłownia, sauna, bar gastronomiczny, solarium i masaż klasyczny.
Technologia uzdatniania wody została oparta na systemie zastosowanym w olimpijskich obiektach sportowych: Igrzysk Olimpijskich w Barcelonie i Atlancie, gwarantując utrzymanie stałych parametrów wody w nieckach basenowych. Klimatyzacja zapewnia pełny komfort osobom korzystającym z ośrodka.
Ofertą jest: basen, masaż wodny i klasyczny, krioterapia, siłownia, sauna fińska, solarium i bufet. Prowadzona jest także nauka pływania w grupach zorganizowanych (do 10 osób) oraz indywidualnie, jak również gimnastyka korekcyjna w wodzie.
(fot. jelcz-laskowice.dyn.pl)
Rzeka Smortawa
Smortawa rzeka o dł. ok. 40 km, prawy dopływ Odry, do której uchodzi w okolicy Jelcza. Niewielkie dopływy: Śmieszka, Pijawka.
Niewielka rzeczka mająca źródła w okolicach Świerczowa na Równinie Opolskiej, na Ziemi Brzeskiej. Płynie przez Bory Stobrawskie. W okolicach Dobrzynia rzeczka płynie prawą krawędzią Pradoliny Wrocławskiej zajmując starorzecza Odry.
Krawędź doliny i starorzecze wyraźnie widać w okolicy przysiółka Leśna Woda i wsi Bystrzycy. Płynie niemal cały odcinek wśród lasów: koło Książkowic, przez Barucice, koło Dobrzynia, przysiółka Leśna Woda. Na tym odcinku rzeczka jest stosunkowo wąska, ma od 2 do kilku metrów szerokości. Między Dobrzyniem a Leśną Wodą wzdłuż rzeczki prowadzi przepiękna asfaltowa droga. Jest to jeden z najpiękniejszych zakątków Ziemi Brzeskiej, który można poznać nie wysiadając z samochodu. Przy tej alei rosną dwa okazałe dęby - pomniki przyrody. Koło Leśnej Wody wykorzystuje starorzecze Odry (płynąć prawą krawędzią Pradoliny). Za przysiółkiem tworzy szeroki i długi aż do Bystrzycy zalew. Jego brzegi są wykorzystywane masowo przez wędkarzy i letników na pikniki. W Bystrzycy nad rzeką znajdują się małe ośrodki wypoczynkowe z domkami kempingowymi.
W przeszłości rzeczka spławna, obecnie dolny bieg wykorzystywany przez kajakarzy na spływy. Nad zalewem koło Bystrzycy ośrodek wypoczynkowy.
Rezerwat przyrody Leśna Woda
Rezerwat przyrody Leśna Woda to duży obszar leśny położony ok. 1 km na północ od małej wioski Leśnej Wody, przy granicy z woj. wrocławskim, na zachodnim skraju lasu, przy drodze leśnej z Bystrzycy do Wójcic, w oddziałach 27 i 59.
Powierzchnia rezerwatu wynosi 20,94 ha. Rezerwat przyrody Leśna Woda powstał w celu ochrony naturalnego starodrzewia lasu mieszanego, z dużym udziałem modrzewia europejskiego. Wiek drzew dochodzi do 160 lat. Zagrożenie dla rezerwatu stanowi sąsiadująca wielka kopalnia piasku.
Mapa i zdjęcia satelitarne Google w Wikimapii
Mapa w Targeo
Na ryby i grzyby!
Okolice Bystrzycy z niezliczonym bogactwem wód powierzchniowych płynących jak i stałych, przyciągają wielu wędkarzy żądnych złowienia super ryby.
Przybywający wędkarze mogą na tym niewielkim obszarze rzek, starorzeczy i stawów spróbować swoich umiejętności wędkarskich. Tutejsze wody Polskiego Związku Wędkarskiego uznaje się za zasobne w ryby, co z pięknem otaczającej przyrody, pozwala spędzić wolny czas zdrowo i przyjemnie. Zadowoleni będą fani połowów białej ryby, jak i drapieżników. Do najczęściej odwiedzanych przez wędkarzy wód stałych zaliczyć można: zalew "Łacha Jelcz", starorzecze "Matunin", starorzecze "Pod Dębami", Kąpielisko Jelczańskie i staw w Miłoszycach.
Szukający ciszy i spokoju znajdą dla siebie miejsce wśród lasów, starych zakoli Odry, w okolicy Łęgu i po obu stronach drogi łączącej Jelcz - Laskowice z Oławą.
Nad bieżącą wodę warto wybrać się nad Smortawę (szczególnie wiosną, lub przy podwyższonym stanie wody), Widawę, która za Grędziną jest nieuregulowana. Warto wybrać się też nad Odrę, która w ostatnich latach znacznie się oczyściła i znana jest w okolicy Jelcza z niezwykłej urokliwości.
Kto z nas nie lubi wypoczywać w lesie? To zbędne pytanie. Tu, na terenie gminy Jelcz - Laskowice warunki są ku temu szczególnie sprzyjające. Dobry dojazd, bogactwo różnorodnych lasów, rozległe łąki, obfitość runa leśnego i czyste nieskażone powietrze to argumenty nie do odrzucenia. Jeśli zamierzacie wybrać się na jagody, jeżyny, maliny, borówki lub grzyby to przyjedźcie w okolice: Nowego Dworu, Chwałowic, Grędziny, Minkowic Oł., Miłocic, Biskupic Oł. lub Dębiny.
Szlaki wodno-kajakowe
Bogactwo wód powierzchniowch opisywanego terenu stwarzają doskonałe warunki do uprawiania sportów wodnych. Rzeki przepływające przez gminę pozwalają na przeprowadzanie spływów kajakowych. Szlak kajakowy rzeką Smortawą (odległości podawane są w km od ujścia rzeki) wykracza poza granice gminy Jelcz - Laskowice, ale - ze względu na wyjątkowe walory krajoznawcze i urokliwość przyrody Pradoliny Wrocławskiej - opisany zostanie w całości.
Długość rzeki wynosi 40 km, źródła znajdują się koło wsi Świerków, a ujście do Odry w okolicy Jelcza - Laskowic na 223 km. Szlak ten jest dosyć łatwy ale chwilami uciążliwy. Spływ można rozpocząć u ujścia rzeki Śmieszki do rzeki Smortawy, powyżej wsi Błota (14 km od ujścia).
Na odcinku do wsi Leśna Woda (13 km) rzeka ma szerokość ok. 2 m., jest płytka i nieuregulowana. Przy niskim stanie wody spływ jest znacznie utrudniony. Za wsią Leśna Woda rzeka staje się leniwa, gdyż przechodzi w rozlewisko o szerokości ponad 50 m i długości ok. 3 km.
Ciekawostką jest rezerwat przyrody "Leśna Woda" obejmujący 20 ha lasów bukowo-dębowo-grabowych. Około 10 km dalej docieramy do wsi Bystrzyca Oławska przy Ośrodku Wypoczynku Świątecznego, gdzie natrafiamy na przeszkodę w postaci śluzy.
Dalszy spływ rozpoczynamy poniżej śluzy, z niewielkiego rozlewiska przed mostem (należy uważać na umocnienia brzegowe - kołki).
Za mostem rzeka skręca mocno w prawo i wije się wśród przybrzeżnych szuwarów, prąd jej jest tu bystrzejszy a wokół rozciągają się rozległe łąki. Rzeka jest tu nieuregulowana i tworzy liczne zakola.
Na 8 km docieramy do mostu we wsi Janików, poniżej którego wpływamy w leśną część szlaku. Przeważają tu lasy mieszane o znacznym udziale sosn, olch, dębów i leszczyn. Od tego miejsca rzeka jest uregulowana, a szerokość jej sięga ok. 6 m. Na 6 km przepływamy pod betonowym mostem na drodze Janików - Jelcz - Laskowice.
Szczególnie atrakcyjnie jest spływ w miesiącach wiosennych, kiedy wzdłuż brzegów kwitną przebiśniegi, zawilce i niezapominajki, a w maju konwalie i fiołki.
Na 5 kilometrze natrafiamy na betonowy próg, gdzie koniecznością jest przeniesienie kajaków. Przed progiem rzeka rozdziela się. W prawo rozpoczyna bieg Młynówka Jelecka, którą po około 5 km docieramy do mostu drogowego w Jelczu- Laskowicach. Ta odnoga jest płytka i zarośnięta przez co spływ w znacznym stopniu jest utrudniony.
Właściwy nurt Smortawy kieruje się w lewo i biegnie wśród tunelu drzew przewieszonych nad rzeką. Nurt jest dosyć bystry a woda cechuje się dużą czystością. Po powodzi, która nawiedziła te tereny w lipcu 1997 roku, spływ jest nieco utrudniony ze względu na powalone drzewa. 2 km przed ujściem przepływamy pod mostem łączącym Jelcz - Laskowice z Oławą i wśród leśnej gęstwiny kierujemy się w stronę Odry. 0,5 km za mostem, po lewej stronie przepływamy obok starorzecza Odry "Pod Dębami", a nieco dalej, na prawym brzegu widoczne jest rozlewisko rezerwatu "Łacha Jelcz".
1 km przed ujściem do Odry, przepływamy wśród podpór zniszczonego, drewnianego mostu, aby pomiędzy wysokimi brzegami dotrzeć do Odry. Tu następuje koniec naszej ciekawej podróży.
Na przepłynięcie całej trasy należy przeznaczyć około 10 godzin. Spływ kajakowy Smortawa - Odra otwiera sezon kajakowy Wrocławskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Turystyczno - Krajoznawczego.
Szlak kajakowy rzeką Widawą (odległości podawane są w km od ujścia rzeki). Niżej opisany szlak wodny przebiega na pograniczu gmin Jelcz - Laskowice, Bierutów i Oleśnica.
Walory krajoznawcze sprawiły, ze chcemy przedstawić jego wyjątkowy charakter. Źródła rzeki Widawy, której całkowita długość wynosi 110 km, znajdują się na Wale Trzebnicko - Ostrzeszowskim w okolicy Twardogóry.
Ujście do Odry jest na 267 kilometrze biegu Odry. Szlak jest dosyć trudny i uciążliwy ze względu na konieczność częstego przenoszenia kajaka. Mimo nizinnego charakteru rzeki, nurt jej jest dość szybki. Spływ rozpocząć można na 87 km w Namysłowie, w okolicy Starego Miasta.
Nieuregulowaną rzeką mijamy wsie: Wilków, Lubsko, Młokocice i docieramy do miasta Bierutów. Dalej, pokonując utrudnienie w postaci jazu i licznych kamieni w korycie, dopływamy do graniczącej z Grędziną wsi Zbytowa.
Na 60 km za mostem docieramy do jazu o różnicy poziomu wody 120 cm . Koniecznością jest przeniesienie kajaków. Po drodze mijamy progi możliwe do przepłynięcia. Na 59 km przepływamy pod mostem leżącym na trasie Jelcz - Oleśnica. Nurt jest dość bystry, a woda czysta.
Poniżej Zbytowej rzeka wpływa w leśne ostępy Równiny Jeleckiej, gdzie pośród leszczynowych tuneli mijamy most na drodze Brzezinki - Ligota Mała. Dalej docieramy do Leśnego Młyna, poniżej którego, z prawej strony nieopodal Świerzna uchodzi rzeka Smolna. Wzdłuż lewego brzegu, na 41 km, rozciąga się wieś Chrząstawa, którą przecina rzeka Graniczna biorąca swój początek w okolicy Minkowic Oławskich.
Poniżej wsi rzeka Graniczna uchodzi do Widawy. W drodze mijamy wieś Nadolice (37 km), Krzyków (35 km), Kiełczówek, gdzie z prawej strony ma swoje ujście rzeka Oleśnica. Na 28 km, w okolicach wsi Wilczyce, dopływamy do granic miasta Wrocławia. Dalej wśród nadbrzeżnych łąk i widocznych w oddali zabudowań miejskich przepływamy przez dzielnicę Psie Pole (uwaga na jazy). Bieg rzeki przez wiele kilometrów, aż do ujścia, powyżej wsi Świniary, wyznacza granice miasta Wrocławia.
Na przepłynięcie szlaku Widawy należy przeznaczyć około 3 dni.
